ความสุขของคนในแต่ละประเทศ Eric Weiner ผู้เขียนหนังสือเรื่อง The Geography of Bliss ได้เดินทางไกลเพื่อตามหาความสุข หนังสือเล่มนี้เป็นบันทึกการเดินทาง ที่จะทำให้เรารู้ว่าแต่ละประเทศมีความสุขกันยังไงบ้าง
หนังสือ The Geography of Bliss มีแปลเป็นภาษาไทยใช้ชื่อว่า ภูมิศาสตร์แห่งความสุข : The Geography Of Bliss หาซื้อได้ตามร้านซีเอ็ด หรือ ร้านนายอินทร์
ตามล่าหาความสุข
ความสุขคืออะไร ในปี 1825 Noah Webster ได้ให้ความหมายไว้ว่า “the agreeable sensations which spring from the enjoyment of good.”
ความรู้สึกที่เกิดจากการได้รับสิ่งดีๆ อารมณ์เชิงบวกที่เป็นผลจากการที่เราทำหรือไม่ทำอะไรในขณะนั้น
ความสุขวัดได้จากอะไร ความสุขเป็นสิ่งที่วัดค่าได้ด้วยหรอ ความสุขควรจะเป็นเรื่องเกี่ยวกับความรู้สึก อารมณ์ มุมมองของชีวิต มันควรจะเป็นเรื่องส่วนตัวของแต่ละคน แล้วแต่มุมมองของแต่ละคน
ทุกศาสนาต่างก็สอนและแนะแนวทางเพื่อให้คนมีความสุข ไม่ว่าจะเป็นความสุขในชาตินี้หรือชาติหน้า ในโลกนี้หรือบนสวรรค์ ไม่ว่าจะด้วยการยอมรับชะตากรรม การทำสมาธิเพื่อก่อให้เกิดปัญญา การเสียสละ หรือการมีความเชื่อ
ประเทศเนเธอร์แลนด์ ประเทศที่เป็นศูนย์รวมงานวิจัยเกี่ยวกับความสุข เค้ามีการวิจัยความสุข ด้วยวิธีทางสถิติ ข้อมูลจากที่ต่างๆ ทั่วโลก มีบันทึกและมีวิธีวัดความสุขที่หลายหลาย เรียกได้ว่า เป็นเหมือนศูนย์กลางของงานวิจัยเกี่ยวกับความสุข เป็นแหล่งอ้างอิงของงานวิจัยอื่นๆ โดยเฉพาะ Ruut Veenhoven ศาสตราจารย์ชาวดัตช์ คนที่เปรียบดั่งเจ้าพ่อในวงการวิจัยความสุข คนที่นักวิจัยคนอื่นๆ ต่างก็ต้องอ้างอิง และเป็นต้นแบบให้หลายๆ คน
เค้ามีวิธีการวัดความสุขหลายๆ แบบที่นำมาใช้ แต่วิธีที่ได้ผลดีคือการถามเจ้าตัวเลยว่า มีความสุขระดับไหนจาก 1 ถึง 10 เพราะคนเราบางครั้งเป็นโรคร้ายแรงแต่ก็ไม่รู้ตัว แต่เมื่อไหร่ก็ตามที่เราไม่มีความสุข เราก็ควรจะรู้ตัวแน่นอน
ตัวอย่างของข้อมูลที่น่าสนใจที่ศาสตราจารย์ได้รวบรวมไว้ เช่น
- ผู้หญิงกับผู้ชายต่างก็มีความสุขพอๆ กัน
- คนที่กล้าแสดงออกมักจะมีความสุขกว่าคนที่เก็บตัว
- คนที่เรียนจบมหาวิทยาลัยมักจะมีความสุขกว่าคนที่ไม่มีปริญญา
- คนที่เรียนสูงระดับดอกเตอร์มักจะมีความสุขน้อยกว่าคนที่จบแค่ปริญญาตรี
- คนที่มีงานทำมักจะมีความสุขมากกว่าคนที่อยู่เฉยๆ ไม่ค่อยได้ทำอะไร
- คนทำงานมักจะมีความสุขน้อยลงถ้าต้องเดินทางไกลไปออฟฟิส
- คนที่แต่งงานมักจะมีความสุขมากกว่าคนโสด
- ครอบครัวที่ไม่มีลูกมักจะมีความสุขมากกว่าครอบครัวพ่อแม่ลูก
- คนรวยมักจะมีความสุขมากกว่าคนจน แต่ก็ไม่แตกต่างกันมากนัก
- คนที่เข้าร่วมกิจกรรมทางศาสนามักจะมีความสุขกว่าคนที่ห่างเหิน
- คนที่มีชู้มักจะมีความสุขกว่าคนรักเดียวใจเดียว แต่ก็ไม่พอที่จะชดเชยความทุกข์หลังถูกจับได้
เหมือนเราจะได้สูตรลับความสุขแล้ว เรียนให้จบปริญญา ไม่ต้องต่อดอกเตอร์ หางานใกล้บ้าน อย่าอาย หาคู่แต่งงาน ไม่ต้องมีลูก เข้าวัดทำบุญ
แต่ข้อมูลบางอย่างของศาสตรจารย์ก็ไม่ชัดเจน มีความย้อนแย้ง เช่น ในหลายประเทศที่มีความสุข กลับมีอัตราการฆ่าตัวตายสูงกว่าค่าเฉลี่ย ถึงแม้ว่าคนที่นับถือศาสนามักจะมีความสุขกว่าคนที่ไม่นับถือศาสนา แต่ประเทศที่มีความสุขที่สุดกลับไม่ใช่ประเทศที่ให้ความสำคัญกับการนับถือศาสนา
และบางอย่างก็เป็นเหมือนไก่กับไข่ ไม่รู้อะไรเกิดก่อนกัน เช่น ความสุขทำให้คนหาคู่แต่งงาน หรือการแต่งงานที่ทำให้คนมีความสุข
ประชาธิปไตยไม่ได้ทำให้คนในประเทศมีความสุข แต่ประเทศที่มีความสุขมักจะมีความเป็นประชาธิปไตย
ประเทศที่มีความสุขมักจะมีสภาพอากาศอบอุ่น ไม่หนาวมาก ไม่ร้อนเกินไป ยกเว้นประเทศที่หนาวเหน็บแต่มีความสุขอย่างไอซ์แลนด์
ประชาธิปไตย ความมั่งคั่ง และการยอมรับความแตกต่าง
นอกจากการเป็นประเทศประชาธิปไตยแล้ว เนเธอร์แลนด์ยังมีเศรษฐกิจที่มั่งคั่ง คนที่นี่ไม่ต้องกังวลเรื่องการงานหรือประกันสุขภาพ คนทำงานมีวันหยุดพักผ่อนเต็มที่ สิ่งสำคัญที่ทำให้คนมีความสุขคือการยอมรับความแตกต่างและความยืดหยุ่น
กิจกรรม 3 อย่าง ที่ถูกกฎหมายในประเทศเนเธอร์แลนด์ แต่ต้องระวังและปกป้องตัวเองให้ดี ได้แก่ การขี่จักรยาน การสูบกัญชา การค้าประเวณีที่ถูกกฎหมาย ทำให้คนในประเทศเนเธอร์แลนด์ การยอมรับและความยืดหยุ่นที่ให้คนได้ทำกิจกรรมเหล่านี้มีส่วนทำให้คนมีความสุข
ชีวิตนี้มีมากกว่าความพึงพอใจ เราต่างก็ต้องการมีความสุข และบางครั้งความทุกข์ก็ทำให้เราเห็นคุณค่าของความสุขมากขึ้น
ความสุขเกิดจากความเนี๊ยบ การไม่โอ้อวด และการได้อยู่กับธรรมชาติ
สวิสเซอร์แลนด์ คนที่นี่ไม่ได้น่าเบื่ออย่างที่คิด แต่ถึงจะดูน่าเบื่อ ก็ยังมีความสุขได้ ความน่าเบื่อคือการที่เราหมดความอดทน และตอนนั้นเองที่เราจะเปลี่ยนแปลงสิ่งแย่ๆ ที่เราทนไม่ได้ เปลี่ยนแปลงให้มันดีขึ้น
จากการที่เป็นประเทศที่มั่งคั่ง ทำให้เป็นประเทศที่ทุกอย่างมีประสิทธิภาพมาก ทำให้ที่นี่ มีชื่อเสียงในด้านความสะอาดของถนนทางเดินและห้องน้ำ มีรถไฟที่ตรงเวลา นั่นทำให้กำจัดเหตุผลที่ทำให้คนไม่มีความสุขได้
พูดถึงเรื่องความสะอาด สิงคโปร์ก็เป็นเหมือนสวิสเซอร์แลนด์ของเอเชีย หรือคอสตาริกาก็เป็นเหมือนสวิตเซอร์แลนด์ของอเมริกากลาง
คนที่นี่ไม่โอ้อวดความร่ำรวย ไม่พูดถึงเรื่องเงินทอง คนที่ซื้อรถหรูใหม่ๆ อาจจะทำให้เพื่อนบ้านเข้าใจว่ากำลังมีปัญหาเรื่องการเงิน ต่างจากหลายๆ ประเทศที่ถ้ามีเงินก็ต้องโชว์ ต้องเอามาอวดให้เห็น แต่คนที่นี่กลับมองว่า มีเงินก็ต้องเก็บซ่อนไว้ การพูดถึงเรื่องเงินเป็นเรื่องที่ไม่สมควร เพราะมันจะทำให้เกิดความอิจฉาริษยา ซึ่งเป็นสาเหตุที่ทำให้คนไม่มีความสุข
ความอิจฉาเป็นศัตรูของความสุข คนที่นี่รู้ว่าการทำตัวเด่นเกินไปจะทำให้ไม่มีความสุข จึงใช้ชีวิตแบบกลางๆ ไม่เด่นไม่ดัง ไม่ตกต่ำ จนเกินไป
และถ้าเราป่วยหรือต้องทนทุกข์ ถ้าเราต้องการ ที่นี่มีกฎหมายพิเศษที่อนุญาตให้เราตายได้
ภูมิประเทศของสวิสเซอร์แลนด์ทำให้ผู้คนผูกพันกับธรรมชาติ ไม่ว่าจะเป็นคนร่ำรวยแค่ไหน ก็มักจะเป็นคนที่ชื่นชอบกิจกรรมปีนเขา นั่นเป็นเหตุผลที่ทำให้คนที่นี่มีความสุข งานวิจัยพบกว่าการที่ผู้ป่วยได้พักฟื้นและได้เห็นวิว ทัศนียภาพที่สวยงาม ช่วยทำให้หายป่วยได้เร็วขึ้น
คนที่อาศัยในที่สูงบนภูเขา จะมีโอกาสเห็นแสงที่งดงาม เต็มไปด้วยพลัง มีชีวิตชีวา ในตอนที่พระอาทิตย์ขึ้นหรือตก แต่คนที่อาศัยอยู่ในพื้นที่ราบ จะเห็นแสงที่ไร้พลัง มืดมัว เหนื่อยล้า
บรรพบุรุษเราวิวัฒนาการมากับการพึ่งพาอาศัยและใกล้ชิดธรรมชาติ
ไอน์สไตน์ก็เคยอาศัยอยู่ที่สวิสเซอร์แลนด์ ในเมืองเบิร์น และเคยกล่าวไว้ว่า เมืองนี้ได้ทำให้เค้ามีช่วงเวลาคิดได้อย่างมีความสุขที่สุด และความคิดนั้นก็ได้กลายเป็นทฤษฎีสัมพัทธภาพที่ยิ่งใหญ่
สังคมที่ดี งานที่มีคุณค่า ครอบครัวที่อบอุ่น ต่างก็มีส่วนทำให้คนที่นี่มีความสุข และถ้ายังไม่มีความสุข ก็ไม่มีใครห้ามไม่ให้ฆ่าตัวตาย
ความสุขเป็นนโยบายของประเทศ
ชีวิตเราจะว่างเปล่า ถ้าเราไม่ใส่ใจในสิ่งที่เรากำลังทำอยู่ คนที่ใส่ใจ คือคนที่มีความสุข
ที่ภูฏาน พุทธศาสนา จิตวิญญาณ มีอยู่ทุกหนแห่ง ทำให้ภูฏานเป็นประเทศที่มีความสุข
คนที่นี่ไม่ได้ให้ความสำคัญกับเงินมากเกินไป ไม่ได้รวยแต่ก็ไม่กังวลเรื่องเงินทอง เพราะความสุขของคนมีค่ามากกว่าเงินทอง หรือความมั่งคั่ง
สิ่งที่รัฐทำ เพื่อให้คนมีความสุขคือ การจำกัดโฆษณาขายของ มีระบบการศึกษาฟรี การรักษาพยาบาลฟรี และห้ามสูบบุหรี่ในที่สาธารณะ
จิตวิญญาณของความเป็นพุทธ มีอยู่ในทุกๆ ที่ของประเทศนี้ ไม่ว่าจะเป็นสถานที่ ต้นไม้หรือก้อนหิน สอดคล้องกับข้อมูลของศาสตราจารย์ ที่บอกว่าพลังจิตวิญญาณมักจะทำให้คนมีความสุข คนที่นี่เชื่อเรื่องชาติหน้า การกลับมาเกิดใหม่
คนที่นี่ไม่เครียด ไม่รีบเร่ง ไม่ทะเยอทะยานไขว่คว้าหาความสำเร็จ เพราะความพยายามของคนๆ หนึ่งเทียบไม่ได้กับจักรวาลที่ยิ่งใหญ่
คนที่นี่ไม่ได้บอกว่าตัวเองมีความสุข แต่เค้ายอมรับและมุ่งมั่นทำตามนโยบายของความสุข ทำตามเป้าหมาย
บางทีเราก็ไม่ต้องการอะไรมากก็มีความสุขได้ รู้จักขีดจำกัดของตัวเอง รู้จักพอ ยิ่งรู้มาก ยิ่งรู้ว่าตัวเองขาดอะไร ก็ยิ่งทำให้ไม่มีความสุข
ประเทศที่มีแต่ทะเลทราย ร่ำรวยแต่ไม่มีประวัติศาสตร์ ไม่มีวัฒธนธรรมของตัวเอง
ตรงข้ามกับภูฏาน กาตาร์เป็นประเทศที่ร่ำรวยจากการค้าน้ำมันและก๊าซธรรมชาติ แต่เงินเพียงอย่างเดียวก็ไม่อาจซื้อความสุขได้
แตกต่างจากประเทศที่มั่งคั่งอื่นๆ กาตาร์ใช้เงินเพื่อสร้างสิ่งอำนวยความสะดวก มีน้ำสะอาด มีไฟฟ้า มีระบบการรักษาพยาบาล การศึกษา เป็นของฟรี คนที่นี่ไม่ต้องเสียภาษี และถ้าแต่งงานก็จะได้รับเงินช่วยเหลือจำนวนมาก
แต่คนที่นี่ก็ยังไม่มีความสุขเพราะยังไม่พอใจ ยังคิดว่ารัฐไม่ได้ทำให้ความเป็นอยู่ง่ายขึ้นเท่าที่ควร
ความมั่งคั่งกลายเป็นตัวการที่ทำให้คนที่นี่ไม่มีความสุข การมีเงินเยอะทำให้การเดินช้อปปิ้งเป็นเรื่องที่น่าเบื่อ และคนที่นี่ส่วนใหญ่ไม่ได้ทำงาน ทำให้ขาดสิ่งที่ทำให้คนมีความสุข นั่นคือ ความสุขที่เกิดจากการทำงานที่มีคุณค่า การทำงานหนัก ความพึงพอใจที่ได้ทำงาน
การที่เป็นประเทศที่ไม่มีวัฒนธรรมเป็นของตัวเอง ก็เป็นส่วนหนึ่งที่ทำให้คนที่นี่ไม่มีความสุข
ความสุขจะรับรู้ไม่ได้ ถ้าไม่มีความทุกข์ให้เปรียบเทียบ เราจะเห็นค่าของวันที่เรามีความสุขมากขึ้น หลังจากที่เราได้เจอความทุกข์ยาก การเจอความทุกข์ยากจะทำให้เรานึกถึงวันที่เรามีความสุข
ความสุขของความไม่รู้และการได้ทำผิดพลาด
สภาพอากาศที่หนาวเย็น ภูมิประเทศที่สุดโต่งกลับทำให้คนที่นี่มีความคิดสร้างสรรค์ ประเทศไอซ์แลนด์ได้ชื่อว่าเป็นประเทศรักการอ่าน ยอดเขียน ยอดตีพิมพ์ และยอดขายหนังสือต่อประชากรสูงที่สุดในโลก คนที่นี่ส่วนใหญ่เป็นนักเขียน เราจะพบร้านหนังสือและพิพิธภัณฑ์ศิลปะได้ทั่วๆ ไป
ภูมิประเทศอันงดงามและเป็นเอกลักษณ์ทำให้เกิดพลัง เกิดแรงกระตุ้นให้คนมีความคิดสร้างสรรค์ ไม่ว่าจะเป็นน้ำพุร้อน ก้อนน้ำแข็งขนาดใหญ่ ภูเขาไฟกว่า 30 ลูกที่ยังคุกรุ่น แล้วก็ยังมีแผ่นดินไหวอีกวันละ 20 ครั้ง ทำให้คนที่นี่พูดถึงพลังของธรรมชาติอยู่เสมอ
คนที่นี่ยอมรับความผิดพลาด เป็นสังคมที่สนับสนุนให้คนสร้างผลงานศิลปะ การแต่งเพลง งานเขียน ดนตรี และถึงมันจะเป็นผลงานที่แย่ แต่เค้าก็ชื่นชมในความพยายาม และความตั้งใจที่ดี “if you are free to fail, you are free to try.”
ถึงวันนี้มันจะยังทำได้ไม่ดี ก็ยังมีโอกาสแก้ตัวใหม่เสมอ วันนี้อาจจะห่วย แต่พรุ่งนี้มันอาจจะออกมาห่วยไม่เหมือนเดิมก็ได้
เด็กที่นี่ไม่คาดหวังความสำเร็จ เพราะความพยายามเท่านั้นที่เค้าสนใจ เมื่อไหร่ที่ทำพลาด ก็ยังมีโอกาสให้แก้ตัวเสมอ ที่นี่ไม่มีใครจะมาบอกว่าเราไม่ดีพอ แต่ปล่อยให้ทำปล่อยให้พลาด ศิลปินต่างก็ผลิตผลงานแย่ๆ ออกมา แต่นั่นก็เป็นส่วนสำคัญของการฝึกฝน
คนเราไม่ควรจะแสดงออกถึงความฉลาดหรือโง่จนเกินไป รู้มากไป ก็ทำให้ไม่มีความสุขทางใจ
มอลโดวา ความสุขไม่ได้อยู่ที่นี่
ถ้าประเทศที่หนาวเย็นอย่างไอซ์แลนด์เป็นที่ ที่มีความสุข เราก็ควรจะพบประเทศที่มีความสุขน้อยที่สุดในแถบแอฟริกา แต่ไม่ใช่ ที่ๆ มีความสุขน้อยที่สุดกลับเป็นประเทศในยุโรป มอลโดวา ประเทศที่ตั้งอยู่ระหว่างโรมาเนียกับยูเครน
องค์ประกอบสำคัญที่ทำให้ประเทศนี้ไม่มีความสุขคือเศรษกิจ ไม่มีเงิน หรือมีไม่พอก็ทำให้ไม่มีความสุข
มอลโดวาไม่ได้เป็นประเทศที่ยากจนที่สุด แต่การที่ต้องอยู่ระหว่างประเทศเพื่อนบ้านที่มีฐานะดีกว่า ก็เลยดูเป็นประเทศยากจน เหมือนคนจนข้างถนนที่อยู่ท่ามกลางคนรวย
คอรัปชัน การซื้อเกรดในมหาวิทยาลัย คนไม่เชื่อใจหมอที่เรียนเพิ่งจบเพราะคิดว่าซื้อปริญญา ก็ทำให้เกิดปัญหาและทำให้คนที่นี่ไม่มีความสุข
ประเทศนี้ขาดแคลนทรัพยากรทางธรรมชาติ ไม่มีน้ำมัน ไม่มีแร่ ทำให้ประเทศนี้ส่งออกได้แค่ผลิตภัณฑ์เกษตร ส่งออกพืชผักผลไม้ที่พอจะปลูกได้
การเป็นประเทศเกิดใหม่ ไม่มีประวัติศาสตร์และวัฒนธรรม ก็เป็นส่วนหนึ่งที่ทำให้คนที่นี่ไม่มีความสุข คนรัสเซียมองว่าคนในมอลโดวาคือคนโรมาเนีย ส่วนคนโรมาเนียก็มองว่ามอลโดวาเป็นรัสเซีย
นอกจากจะไม่มีวัฒนธรรมแล้วยังจนอีก ประชาธิปไตยก็เลยไม่ช่วยอะไร สำหรับสวิสเซอร์แลนด์ ประชาธิปไตยเป็นเหมือนท็อปปิ้งที่อยู่บนเค้กแสนอร่อย แต่สำหรับมอลโดวา เค้าไม่สามารถอิ่มเอมกับท็อปปิ้งได้เพราะไม่มีเค้ก
ความอิจฉาเป็นศัตรูของความสุข และมันฝังรากอยู่ในคนที่นี่ คนที่นี่ไม่สนใจใยดีเพื่อนบ้าน กลับมองว่าความโชคร้ายของเพื่อนบ้านคือความโชคดีของตนเอง กลายเป็นความพึงพอใจของตัวเอง
จะมีอะไรที่ทุกข์มากไปกว่าการคิดแบบนี้ การที่คิดว่าตัวเองไม่มีพลังพอที่เปลี่ยนแปลง การที่ไม่สามารถควบคุมชะตาชีวิตของตัวเองได้
คุณภาพของสังคมเป็นสิ่งสำคัญ เป็นปลาตัวเล็กในน้ำสะอาด ดีกว่าปลาตัวใหญ่ในน้ำสกปรก
ความสุขเกิดจากการไม่คิด ไม่ซีเรียสกับชีวิต
การยิ้มไม่ได้เป็นตัวชี้วัดความสุข เพราะคนไทยยิ้มได้ทุกสถานการณ์ ไม่ว่าจะเป็น ยิ้มชื่นชม ยิ้มถากถาง ยิ้มเศร้า หรือยิ้มไม่ออก
เคล็ดลับความสุขของคนไทยอยู่ที่การไม่ซีเรียสกับชีวิตมากเกินไป อย่าคิดมาก ใจเย็น ความไม่รู้คือความสุข ถามมากทำให้เกิดปัญหา และทำให้ไม่มีความสุข
ไม่เป็นไร ก็คือไม่เป็นไร มันจบลงแล้ว ถึงมันจะแย่ ถึงจะไม่ชอบ แต่ก็ยอมรับได้แล้ว
หลายสถานการณ์ที่เราควบคุมไม่ได้ เราเปลี่ยนแปลงอะไรไม่ได้ นอกจากทัศนคติของเราเอง เวลาที่เราโกรธใคร เราทำอะไรไม่ได้ ถึงแม้อยากจะเอาคืนแต่ก็ทำไม่ได้ ก็ต้องสูดลมหายใจเข้าลึกๆ หรือถอนหายใจแรงๆ ปล่อยมันไป อย่าให้มันทำลายวันดีๆ ของเรา
ความใจเย็น การพูดว่าไม่เป็นไร ออกจะขัดกับทางสายกลาง เพราะถ้ามันไม่ร้ายแรงมาก ถ้ายังทนได้เราก็ยังไม่เป็นไร แต่ถ้ามันมากจนทนไม่ไหว ก็เล่นกันจนตายไปข้าง นี่มันใช่ทางสายกลางหรอ
คนไทยถือว่าถ้าไม่สนุกก็จะไม่ทำ ทำงานก็ต้องทำด้วยความสนุก สนุกได้ตลอดทั้งวัน
คนไทยมองโลกในแง่ดี ถึงแม้ว่าในตอนนี้จะยังไม่มีความสุข แต่ในอนาคตก็ยังมีโอกาสที่จะมีความสุข ความสุขยังรอเราอยู่ในอนาคต
และถ้าชาตินี้ไม่มีความสุข ก็รอชาติหน้าได้
สรุป ทบทวน ชี้แจง
บทความนี้ไม่ได้ตั้งใจที่จะชี้นำ หรือตอบคำถามว่า ความสุขคืออะไร ทำยังไงถึงจะมีความสุข แต่อยากให้อ่านแบบสบายๆ ตามสไตล์คนไทย ไม่ต้องซีเรียสมากเกินไป
ในหนังสือ The Geography of Bliss ยังมีเนื้อหาของประเทศอังกฤษ ความสุขไม่ใช่เป้าหมาย เมื่อเปรียบเทียบกับงานที่มีคุณค่าและความหมาย สำหรับอินเดีย ประเทศที่จิตวิญญาณอยู่ทุกหนแห่ง เต็มไปด้วยกูรู การดิ้นรนแสวงหาความสุขมีแต่จะทำให้เป็นทุกข์ ความทะเยอทะยานทำให้เราต้องเสียบางอย่าง ชีวิตคือมายา คือการแสดง เมื่อเราเห็นแบบนี้ก็จะทำให้การใช้ชีวิตง่ายขึ้น ความผิดพลาดเป็นสิ่งเล็กน้อยที่เกิดขึ้นในแต่ละฉาก
ไม่ต้องสนใจว่าน้ำจะเต็มแก้ว ครึ่งแก้ว หรือหมดแก้ว สิ่งสำคัญกว่าคือน้ำไหลเข้าไปในแก้ว หรือน้ำไหลออกจากแก้ว
สำหรับบางคน ความสุขเกิดจากการทำงาน มุ่งมั่น งานที่มีความหมาย สำหรับบางคนความสัมพันธ์ที่ใกล้ชิดช่วยให้มีสุขภาพดีและมีความสุข
Robert Waldinger พูดไว้ใน TED Talk ความสัมพันธ์ที่ดีและใกล้ชิดจะช่วยยืดเวลาให้เราแก่ช้าลง คนที่ใช้ชีวิตอยู่อย่างโดดเดี่ยวจะทำให้สุขภาพเริ่มแย่ลงในวัยกลางคน ทำให้สมองทำงานผิดปกติและทำงานแย่ลงและมีชีวิตที่สั้นกว่าคนทั่วไป
ความสัมพันธ์และการมีส่วนร่วมในสังคมเป็นสิ่งที่จำเป็นสำหรับการมีชีวิตที่ยืนยาวและมีสุขภาพดี คนที่มีความสัมพันธ์ใกล้ชิดและกว้างขวางรู้จักคนรอบข้างมากมาย จะมีคุณภาพชีวิตที่ดีกว่าคนที่อยู่อย่างโดดเดี่ยวและเหงา
ชีวิตคนเราสั้น เราไม่มีเวลาให้กับการให้ร้ายแก่กัน หรือการขัดแย้งและไม่พอใจซึ่งกันและกัน คนที่ยังยึดติดความบาดหมาง มีแต่จะทำให้สุขภาพแย่ลง เราควรจะเอาเวลาไปใช้ชีวิต
ไม่มีทางลัดที่จะนำเราไปสู่ชีวิตที่ดีได้ การสร้างความสัมพันธ์ต้องการเวลา แรงกายและใจที่ทุ่มเท คนที่พบว่ามีความสุขในบั้นปลาย มักจะเป็นคนที่รู้จักสร้างและรักษาความสัมพันธ์ในครอบครัว รวมถึงเพื่อนและสังคม ให้เวลากับคนที่เรารัก เข้าหาคนที่อยู่ไกลเรา
การมีส่วนร่วมในสังคมเป็นสิ่งจำเป็นสำหรับการมีชีวิตที่ยืนยาว ในขณะที่การอยู่อย่างโดดเดี่ยวจะทำให้ชีวิตแย่และสั้นลง คนที่สร้างและรักษาความสัมพันธ์ที่ดี จะมีอายุยืนยาวมากกว่าคนที่ใช้ชีวิตและมีความสัมพันธ์ที่ขัดแย้ง คนที่อยู่ในครอบครัวที่ช่วยเหลือซึ่งกันและกันจะมีโอกาสน้อยที่จะเป็นโรคความจำเสื่อม
หนังสือ The Geography of Bliss มีแปลเป็นภาษาไทยใช้ชื่อว่า ภูมิศาสตร์แห่งความสุข : The Geography Of Bliss ในบทความนี้อาจใช้คำและมีเนื้อหาที่ไม่ตรงกับหนังสือแปล หวังว่าจะไม่ทำให้ผู้อ่านสับสน
References
ภูมิศาสตร์แห่งความสุข : The Geography Of Bliss
What makes a good life? Lessons from the longest study on happiness
3 Comments